ÖZDEYİŞLER

ÖZDEYİŞLER ( VECİZELER)

Özdeyiş (Vecize): Bir düşünceyi en kısa, en özlü biçimde anlatan bir veya birkaç cümleden oluşan bilgece söz. eş. Özdeyiş, özsöz, özlü söz; eski dilde cümle-i hikemiye, kelam-ı kibar.

Atasözlerinden farkı, söyleyeninin ya da yazanın bilinmesidir. Vecizeler, bağımsız bir eser halinde yazılabildikleri gibi, bir yazarın eserlerinde dağınık olarak da bulunabilir. Vecizeler de tıpkı atasözleri gibi yaşanan olaylardan, gözlemlerden ve deneyimlerden çıkarılan sonuçlara, derslere dayanır.

Eskiden “cümle-i hikemiye” ve “kelam-ı kibar” adı altında toplanmış olanları vardır Tanzimat’tan sonraki Türk edebiyatında doğrudan doğruya vezize türünde yazan ilk sanatçı Cenap şahabettin’dir. Veciz sözleri “Tiryaki Sözleri” adı altında bir kitapta biraraya getirmiştir.

-A-
Adalet evrenin ruhudur. ÖMER HAYYAM
Adalet,insan topluluğunun kutsî bağıdır. P.D. GUOZIT
Affetmek ve unutmak,iyi insanların intikamıdır. SCHİLLER
Ağzında bal olan arının, kuyruğunda iğnesi vardır. JOHN LYLY
Aile hayatının güzelliği gibi hiç bir şey yoktur. OSCAR WILDE
Akıl yaşta değil baştadır. Doğru bir söz fakat aklı da başa yaş getirir. C. SAHABETTİN
Akıllı adam hem kitapları ,hem de doğrudan doğruya hayatı okur. LIN YUTANG
Akıllı olmak da bir şey değil,mühim olan o aklı yerinde kullanmaktır. DESCARTES
Aklın üç ilkesi , iyi düşünmek , iyi söylemek , iyi yapmaktır. DEMOKRİT
Aklın ve ilmin üç büyük düşmanı vardır: Kötülük, bilgisizlik ve tembellik. HAECKEL
Alışkanlıklar bırakılmazlarsa , zamanla ihtiyaç haline gelirler. ST. AGUSTİNE
Alışkanlıkların zincirleri,önce duyulmayacak kadar hafif,sonra kırılamayacak kadar güçlü olurlar. BENJAMIN DIZRAELI
Allah, dolu ellere değil, temiz ellere bakar. P.SYRUS
Ana ailenin güneşidir. Bir ailede o olmazsa orada büyüyen çocuklar gölgede kalmış meyveler gibi olgunlaşmazlar. PESTALOZZI
Arkadaşını yalnızken ikaz et,başkalarının yanında öv. PUBLIUS CYRUS
Arkanı güneşe çevirme,gölgen önüne düşer. TAGORE
Aşılmasına imkan olmayan hiçbir duvar yoktur. CEHOV
Aşk, dört nala giden at gibidir, ne dizginden anlar, ne söz dinler. KONFÜÇYÜS
Aşk, duyguların şiiridir. BALZAC
Aşk, dünyanın en tatlı mutluluğu ile en derin acısından yaratılmıştır. BAILEY
Aşkın gelişi, aklın gidişidir. ANTONINE BERT
Aşk, güzelliğin aracılığıyla çoğalma arzusudur. SOKRATES
Aşk, öyle engin bir denizdir ki, ne başlangıcı ne de sonu vardır. MEVLANA
Ayakta ölmek, diz üstü yaşamaktan iyidir. ROOSEVELT
-B-
Bana iyi analar veriniz, size iyi vatandaşlar vereyim. N. BONAPARTE
Bana ya hürriyet verin, ya da ölüm. PATRICK HENGY
Başarı , cesaretin çocuğudur. BENJAMİN DİSRAELİ
Başkalarının hürriyetlerini tanımayanlar,hürriyete layık değildir. ABRAHAM LINCOLN
Ben bilmediğimi bildiğim için , öteki insanlardan akıllıyım. SOKRATES
Bencil insan , tek başına kalmış meyvesiz bir ağaç gibi kurur gider. TURGENYEV
Bencillik dostluğun zehiridir. BALZAC
Beni isterseniz dövün,ama bırakın istediğim gibi güleyim. MOLI’ERE
Beşikten mezara kadar bilim öğrenin. HZ. MUHAMMED
Bilgili olduğumuz oranda özgür oluruz. SOKRATES
Bilginlerle beraber düşünmeli,halkla birlikte hareket etmelidir. BERKLEY
Bilim ve sanat bütün dünyanın malıdır, milletlerin sınırlarını tanımaz. GOETHE
Bilimsiz şiir, temelsiz duvara benzer. FUZULİ
Bir adamın şöhreti gölgesine benzer,yükseldikçe büyür, düştükçe küçülür. ALLEGRAND
Bir düşünce bir ateşten daha çok ileriyi ısıtabilir. LONG FELLOW
Bir gencin hata yapmasını önlersen,onun kararlarını da kendi kendine vermesini önlemiş olursun. JOHN ERSKIN
Bir insanda kibir, hırs ve şehvet söz söylerken soğan kokar. MEVLANA
Bir insanın gerçek zenginliği , onun bu dünyada yaptığı iyiliklerdir. HZ. MUHAMMED
Bir insanın tek başına mutlu olması , utanılacak bir şeydir. ALBERT CAMUS
Bir iş yapmak için neden yarını bekliyorsun. Bugün de dünün bir yarını değil midir. ÖMER HAYYAM
Bir kişiye yapılmış haksızlık , bütün topluma yöneltilmiş bir tehdittir. MONTESQUİEU
Bir mermer parçası için heykeltıraş ne ise,ruh içinde eğitim olur. CERVANTES
Bir okul açan , bir hapishane kapatır. VİCTOR HUGO
Bir paranın nereden geldiğini görmek istiyorsan, nereye gittiğine bak. EBU HANİFE
Bir şeyi bildiğin zaman , onu bildiğini göstermeye çalış.Bir şeyi bilmiyorsan , onu bilmediğini kabul et.İşte bu bilgidir. KONFÜÇYÜS
Bir ulusun büyüklüğü , nüfusun çokluğu ile değil , akıllı ve erdemli kişilerin sayısıyla ölçülür. VİCTOR HUGO
Bir ülkenin geleceği o ülke insanlarının göreceği eğitime bağlıdır. ALBERT EINSTEIN
Bizce aklı başında adam yalnız bizim gibi düşünendir. LA ROEHEFOUCOULD
Bu dünyaya istediğimiz gibi gelmedik,bu dünyadan istediğimiz gibi gidemeyiz. ÖMER HAYYAM
Bütün donanımıyla askere değil de elinde alfabesiyle öğretmene güvenirim. BROUGHAM
Bilginin efendisi olmak için çalışmanın uşağı olmak şarttır. (Balzac)
Bir milletin büyüklüğü, nüfusunun çokluğu ile değil, akıllı ve fazilet sahibi adamlarının sayısı ile belli olur. (Victor Hugo)
-C-
Cahil kimsenin yanında kitap gibi sessiz ol. MEVLANA
Camdan evde oturanlar başkalarına taş atmamalıdırlar. G. NERBERT
Cennet anaların ayakları altındadır. HZ. MUHAMMED
Cesaret cennete , korku ölüme sürükler. SENECA
Cesaret insanı zafere,korkaklık ölüme götürür. SENECA
Cesareti olmayan adamın başarısı olmaz. PULDIUS CYRUS
Cesaretle dolu bir insan, inançla dolu bir insandır. CİCERO
Cibilliyetsize ilim öğretmek,eşkıyanın eline kılıç vermektir. MEVLANA
-Ç-
Çalışma , doğanın anasıdır ; mutlak bir dinlenme ölüm demektir. PASCAL
Çiçek koku vermek,ateş ısıtmak,kadında mes’ud etmek için yaratılmıştır. G.GARDONY
Çocuğa küçük şeylerden zevk almasını öğreten,ona büyük bir servet bırakmış olur. ETIENNE GILSON
Çocuklara,babalarının yeteneklerine göre değil,kendi yeteneklerine göre meslek bulmak gerekir. PLATON
Çocuklarınıza dilini tutmasını öğretin. Konuşmasını nasıl olsa öğrenecektir. FRANKLİN
-D-
Dedikodu,basit ruhlu insanların eğlencesidir. JORNEİLLE
Dehanın ilk ve en büyük şartı hakikati sevmektir. GEOTHE
Deney, aklın babası , belleğin anasıdır. THOMAS FULLER
Dil , bir ulusun aynasıdır. Bu aynaya baktığımız zaman , orada kendimizin gerçek yankısını görürüz. SCHİLLER
Doğru düşündüğüne inanan yanlış fikirlerle savaşmak zorunda kalır. MEHMET KAPLAN
Doğruluk , insanın kalbinin en gerçek anlatımıdır. KONFÜÇYÜS
Duvarda bir gedik açmaya bir taşın eskimesi yeter. A. NİHAT ASYA
Dünya değirmen taşına benzer,her saat nice kalpler öğütür. SEYH SADİ
Dünyada her şeye değer biçmek mümkündür, fakat öğretmenin eserine asla değer biçilemez. SOKRAT
Düşüncesiz öğrenme , boşuna giden bir çabadır. KONFÜÇYÜS
Düşünmeden konuşmak, nişan almadan ateş etmeye benzer. R. DİGEST
Düşünmediğim zaman, yaşamadığım zamandır. REMBRANTD
Düşünmek ve söylemek kolay,fakat yaşamak,hele basarı ile sonuçlandırmak çok zordur. ZİYA GÖKALP
Düzyazı yürümeye, şiir ise dansa benzetilebilir. Yürümenin kendisi dışında bir amacı vardır. Dansın amacı ise, kendisidir. VALERY 

Bir Cevap Yazın